Oko choga Oko choga ch'enẹ unyí aja oko mẹgwẹta kì gọmẹti ójanẹ kwara dọwa efù Naìjìrìa, kùma duchẹ èlo nyọgba efewo kwara cháká kùma lañọ kukọlọ nw amónẹ, kẹñu ejẹ kila tupkọ tanẹ gẹ.[1] Oko chọga kpotefọwọ Ábo Assets Management Corporation of Nigeria (AMCON) tódù ọmẹ N1.7bn kùma jẹ. [2]

 
Shonga farm

Abọlọda Enẹnyi. Bukola Saraki efibe kuma duchẹ èlo nyọgba ójanẹ kwara chanẹ enwù kùma dọ kákíni ùkọlọ edabi toko. Ùkọlọ chanẹ todu kùma dugbinwi nwu chẹ aja èlo èfèwo.Igometi fanẹ lìle nwochè, mala fenwù kumaduluchẹ lá dábí fẹtẹlaija, Ogwu ègbè, Ogwu amenwù ínmí ègíní, mala fanẹ lẹ kpẹ nwameluchẹ.Ùkọlọ edabi toko chùkọlọ pẹẹẹ dábí maki mẹgwẹlẹ kwefì Ogwu mèlu tódù ameñu wewe , okanwu láchè ùgbó kpái ímo ameluchẹ.[3]

Ìkó ẹñwù ekọchẹ ìche nwi gọmẹti kwara kùma fibe kpẹ kùma duche kì dó janẹ zimbabiwe chekwù, ùgbó kameluche ẹnẹfù amọwọ ta kpotila banẹ tẹ tódù abó ójanẹ jimbabuwe, kùma duña nwù má tódù kùma luche ójanẹ kwara.Uchè Ojí ẹgbo dama kpaì edọ fafa kì tabale Efa bo jimbabuwe kùma luche eyì kidẹ lá jènyu mu kùma má chabo kùma gbọgba, chanẹ uchẹ ichọga kpaì ẹnẹ mẹgwẹta kùma nyá do'do èwo choga ójanẹ kwara. Madanẹ ẹnwa ichamunyọgwọkọ ká wnó nẹ oke' oke' efu ámè luchẹ lẹ amẹma lá d'efù chẹ ẹlo ọdọ Ogwu nyọ[4]

Ábí gọmẹti kenwù eluchẹ nwù má tódù anẹ enwọche kpaì ọkọ kùma duchekwu nwuma. Igometi je ñwù óla abo ogbègbèlè lẹ kì ya, mala ñọ nwọ fenwù ọmẹmẹlẹ che ñwù ma, álu kùma ñọ kọchẹ ká má ló tùgbó ómùnẹ gẹ.[5]

Abo kwara dabó jimbabuwe wa tódù kùma nèkè dù jènyu nwọgbọ amónẹ èwo má jẹ, kùma ch'ọna amenwù ekwù ùgbó ùkọlọ oko kpáí kùma kenwù nyanẹ ọdọd da nyá tá gẹ. Ùkọlọ edabi toko nwó cha tódù kùma nèkè dù kọlọ nwabo ójanẹ má gẹ.[citation needed]

Ujọ Uchẹ Ichọga.

nwọ́che

Shonga Farms Holding Limited (SFH) chanẹ todu kùma che utọwọ dábá abo ugbọda kpaì abo èjèfu ùgbó ùchẹ lìle èlo ójanẹ kwara . Igọmwi ọkpanachi ẹnẹnyi. Bukọla Saraki. SFH gbojí chanẹ tódù kidọkọ ñwù ameñu kì pkẹdọ ruchẹ elo. Unyí ọkọ mèlu kì defù ùkọlọ lẹ che Guaranty Trust Bank, Intercontinental Banks, Unity Bank, Fin Bank and Bank PHB. Unyí ọkọ lẹ nẹ ójìle ọkọ takì gọmẹti la nekekele. Uchẹ chọga nẹ upkẹ ọgbọmẹta efoko mẹgwẹta lẹ, ameluchẹ lẹ lanẹ ọgbọmeji.[6]

Uchẹ ichọga ójanẹ Naìjerìa námá chimẹrẹ kì jeñwu ma nokwunọ kpaì amajùwẹ dama. Mánè óchìkapa ,abacha, jinja, ègwá , ómì ẹnya kpaì ẹla ajuwẹ. Kwọmọ dufu. Ikọmpeni lẹ dágo kpaì ọla bí gọmẹti tẹ.[citation needed]

Uchẹ chọga che chatẹkó kwara stet. Abajóyì, uchẹ ajùwẹ amajùwẹ 2,500 dufu ójó dù kiñwa, ama ìchenw kìa chùkọlọ nyọnyọ ìche nèkè dajuwẹ 10,000 dufu ójó dù kiñw. Abalẹ gẹ uchẹ okwunọ adomi mìlìkì ilita 50,000 dufu ọjọdù kinwa.[7] ukpejuru okolẹ che d'ẹñwù oko dufu kineke baja abo kwara jọ takì b'abo kìbọ.[citation needed]

Oko lẹ ádí mìlìkì ilita 2,500 nwù WAMCO[8] (Abo kùma ch'ọna pik miko) ọjọdù.[9] oko ajùwẹ chene ke dajuwọ imilioni mẹ gweji dufu ọdọ du, imuda dọmọ adunwabo kentucky fried chicken (KFC) Ama hí ùjẹñwù ójanẹ ekwo. Ókó lẹ ánwo kọgẹdẹ nwu gbó aja lìle.[10][11]

Ójìle kì oko chọga nẹ dùnyọgba wojia [12]mewo ogbègbèlè lẹ nuna ọmẹmẹlẹ,kpaì omi manyù achibiti. Ámá nyanja wewe dábí WAMCO kpaì Olám dojanẹ kwara abajóyì, ñ'adọmọ adukọlọ nwá monẹ ọmọ gẹ, ìcheka lá ná dọwọ dù fù gẹ tódù kùma tọwọ nyí uchẹ èlo ójanẹ kwara.[citation needed]

ENWÙ EKWÙ

nwọ́che
 
State-of-the-art mechanized equipment at the dairy farm

The Shonga Project is centered on three farming activities; mixed farming,[13] dairy farming [14] and poultry farming.[15]

Farm Specialty/capacity Produce
Hatty Farms Ltd Uchẹ abacha
Hellam Farms Abacha ekọ Ọjẹ, óomu, gari
Mafunzario Farms Ltd Enwù ehiọ Apka, ẹgwa, jinja
Wona Farms Ltd Ènw ẹhiọ Ákpá, ègwá, óchìkapa,jinja
Helton Estate Farms Upkahiu edùdù fu mìlìkì 1800 Lita ójódù. Mìlìkì
Pine Leigh Farms Ltd Upkahiu edùdù fu mìlìkì 1800 Lita ójódù. Mìlìkì ètíto
Danjen Farms Ltd Upkahiu edùdù fu mìlìkì 3,000 Lita ójódù. Mìlìkì ètíto
New Ventured Ltd Upkahiu edùdù fu mìlìkì 1800 Lita ójódù. Mìlìkì ètíto
Rosedale Farms Ltd Upkahiu edùdù fu mìlìkì 2000 Lita ójódù. mìlìkì ètíto
Carpe Diem Farms Ltd Ẹla ajuwẹ, ègwá
Dixie Farms Ltd Ẹla ajuwẹ, ègwá
Rihunt Farms Ltd Ẹla ajuwẹ, ègwá
Time-P Farms Ltd Ẹla ajuwẹ, ègwá

Ẹtẹ ínábálí

nwọ́che
  1. "Official website". Retrieved 20 March 2011.
  2. "Nigeria: Shonga Farms Sold With No Trace of Remittance - Kwara Govt". Retrieved 10 February 2022.
  3. Momohi, Siaka (14 August 2009). "Shonga Farms: Farming Project that leaves novel first impression". Business Day. Retrieved 20 March 2011.
  4. Osodo, Hannington (19 November 2009). "Zimbabwe Farmers a boon for Nigerian agriculture". International Land Coalition. Retrieved 15 March 2011.
  5. "Shonga Farms: Farming project that leaves novel first impression". Business Day.
  6. "Official Website".
  7. Aginam, Emeka (24 June 2010). "Shonga commercial farms kick start chicken processed production". Vanguard. Retrieved 17 March 2011.
  8. WAMCO
  9. Achi, Louis (24 March 2011). "Celebrating Shonga's Silent Revolution". Leadership. p. 26.
  10. "Celebrating Shonga's Silent Revolution". Leadership.
  11. "Celebrating Shonga's Silent Revolution". Leadership.
  12. "Shonga: Farming project that leaves novel first impression".
  13. "Mixed Farms".
  14. "Dairy Farm".
  15. "Poultry Farm".


Éwn malábó:Coord missing